Jednym z fundamentów tożsamości narodu jest zbiorowa świadomość dokonań naszych przodków. Obszerny rozdział w naszych dziejach zapisała Narodowa Demokracja. Cele jakie jej przyświecały doprowadziły do powstania typowo polskiej myśli politycznej – idei narodowej.
Razem z sanacją Józefa Piłsudskiego i ruchem ludowym Wincentego Witosa, endecja wychowała pokolenia patriotów, którzy byli gotowi stanąć z bronią w ręku i walczyć o naszą niepodległość w wojnie polsko-bolszewickiej, w powstaniu wielkopolskim, w powstaniach śląskich oraz później na wielu frontach II wojny światowej i po wojnie walcząc z sowieckim okupantem.
Jan Zamoyski pisał: „Takie będą Rzeczypospolite jakie ich młodzieży chowanie”. Przyszłość naszego narodu zależy od tego jak wykształcimy przyszłe pokolenia. Niestety przez prawie 30 lat funkcjonowania systemu edukacji, po upadku komunizmu
w naszym systemie nauczania było wiele białych plam. Uczniowie chcący doczytać o Romanie Dmowskim, Narodowych Siłach Zbrojnych, Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość, Narodowym Zjednoczeniu Wojskowym itd., robili to samodzielnie poza systemem szkolnym. Nie chcę teraz wnikać w to jakie były przyczyny braku tych treści w podstawie programowej szkół średnich. Możemy się domyślać, że przez wiele lat funkcjonowania polskiej szkoły były to decyzje motywowane ideologicznie, tak samo jak brak nauczania o Żołnierzach Wyklętych.
Na całe szczęście sporo się zmienia. W polskich miastach znikają nazwy ulic, których patronami byli komunistyczni zbrodniarze i pojawiają się Bohaterowie, znikają komunistyczne pomniki, a funkcjonariuszy aparatu represji pozbawiono przywilejów emerytalnych. Pozytywne zmiany zachodzą także w edukacji historycznej. Na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej czytamy: „Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska podpisała dziś, 30 stycznia br. rozporządzenie w sprawie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego, pięcioletniego technikum oraz dwuletniej branżowej szkoły II stopnia. Nowa podstawa programowa dla szkół ponadpodstawowych będzie obowiązywać od roku szkolnego 2019/2020 w klasie pierwszej: 4-letniego liceum ogólnokształcącego; 5-letniego technikum; 2–letniej branżowej szkoły II stopnia, zarówno dla uczniów będących absolwentami branżowej szkoły I stopnia, którzy ukończyli gimnazjum oraz tych kończących ośmioletnią szkołę podstawową (…) Przekazanie do uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji społecznych projektu rozporządzenia zostało poprzedzone szerokimi prekonsultacjami. Dotyczyły one wstępnych projektów podstaw programowych przedmiotów kształcenia ogólnego, zaplanowanych do realizacji w poszczególnych typach szkół ponadpodstawowych. Prekonsultacje były prowadzone od 28 kwietnia 2017 r. do 2 czerwca 2017 r. Uzyskane opinie i propozycje były pomocne podczas opracowywania ostatecznego projektu rozporządzenia w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia.”
Ja również miałem zaszczyt brać udział w wyżej wspomnianych konsultacjach. Razem z profesorem Janem Żarynem uczestniczyłem w tych spotkaniach. Wspólnie wypracowaliśmy treść podstawy programowej z historii, moje uwagi m.in. na temat Narodowej Demokracji, roli Romana Dmowskiego i Narodowych Sił Zbrojnych zostały uwzględnione. Dzięki zaproponowanym zapisom absolwent liceum, technikum i branżowej szkoły II stopnia – zgodnie z podstawą programową – będzie potrafił:
- Przedstawić genezę nowoczesnych ruchów politycznych (socjalizm, ruch ludowy, ruch narodowy), z uwzględnieniem ich przedstawicieli, w tym: Wincentego Witosa, Ignacego Daszyńskiego, Romana Dmowskiego, Józefa Piłsudskiego i Wojciecha Korfantego;
- Ocenić wpływ Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego oraz innych polityków na kształt II Rzeczypospolitej; porównuje ich wizje Polski;
- Scharakteryzować polityczną i militarną działalność Armii Krajowej oraz Narodowych Sił Zbrojnych i Batalionów Chłopskich; wskazuje różne formy oporu wobec okupantów;
- Omówić działalność opozycji legalnej oraz podziemia antykomunistycznego, w tym: Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ), Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN), Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW).
Wyżej przedstawione punkty podstawy programowej zostały wypracowanie wspólnie przeze mnie, profesora Jana Żaryna oraz przedstawicieli MEN. Za wyjątkową przychylność i pomoc chciałbym podziękować Minister Edukacji Narodowej Pani Annie Zalewskiej oraz Podsekretarzowi Stanu Panu Maciejowi Kopciowi.
Z całością podstawy programowej można zapoznać się na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej: https://men.gov.pl/ministerstwo/informacje/nowa-podstawa-programowa-dla-liceum-technikum-i-branzowej-szkoly-ii-stopnia-podpisana.html
Poseł Sylwester Chruszcz
Członek Związku Żołnierzy NSZ