Kpr. Maria Orzechowska-Słowińska ps. „Grażyna”

Życiorysy

 

Kpr. Maria Janina Orzechowska-Słowińska ps. „Grażyna” wstąpiła do Narodowych Sił Zbrojnych w czerwcu 1943 r. Uczestniczyła w powstaniu warszawskim. Była żołnierzem Zgrupowania „Chrobry II”, które operowało na terenie Śródmieścia i utrzymało swoje pozycje do końca powstania. Następnie wstąpiła do Brygady Świętokrzyskiej NSZ, służyła w kompanii kpt. Władysława Kołacińskiego ps. „Żbik”. Wzięła udział w wielu bitwach i potyczkach, m.in pod Kurzelowem. Walczyła na pierwszej linii, wielokrotnie z okrzykiem „Hurra!” i zawsze z automatem. Jako ochotniczka uczestniczyła w patrolu skoczków por. Jerzego Brody ps. „Gnat”, tzw. trzeci patrol, i skoczyła do Polski w dniu 14 kwietnia 1945 r. Miała wówczas 18 lat. Po wylądowaniu w kraju dołączyła do oddziału NSZ por. Alojzego Sikorskiego ps. „Jarema”.

Została aresztowana 31 maja 1945 r. i skazana na karę śmierci, którą po apelacji zamieniono na 10 lat więzienia. Osadzono ją w więzieniu Urzędu Bezpieczeństwa w Kielcach, skąd została uwolniona przez poakowski oddział kpt. Antoniego Hedy ps. „Szary”, który rozbił więzienie w nocy 4/5 sierpnia 1945 r., uwalniając 354 więźniów. Następnie ukrywała się pod przybranym nazwiskiem na Ziemiach Odzyskanych. Maria Janina Orzechowska-Słowińska ps. „Grażyna” zmarła 30 października 1993 r.