Kazimierz Sobczak ps. „Świst” – żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej, więziony w Forcie VII w Poznaniu.
Urodził się 27 stycznia 1902 roku w Marcinkowie Dolnym, powiat Żnin, pod zaborem pruskim. Niewiele wiemy o jego życiu przed wybuchem II wojny światowej. Wiemy, że zamieszkał w Poznaniu. Pracował na stanowisku ślusarz-tokarz w Warsztatach Głównych Parowozowo-Wagonowych Polskich Kolei Państwowych w Poznaniu, czyli późniejszych Poznańskich Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego (w skrócie ZNTK Poznań).
W dniu 10 września 1939 roku Niemcy zajęli Poznań. Niemal natychmiast okupant niemiecki rozpoczął egzekucje i wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej. Wielkopolska została włączona do Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. Pod niemiecką okupacją Polacy szybko zaczęli organizować konspirację. W dniu 16 listopada 1939 roku działacze Stronnictwa Narodowego (SN) powołali konspiracyjną organizację wojskową – Narodową Organizację Bojową (NOB). Kazimierz Sobczak zaangażował się w działalność ruchu oporu. W listopadzie 1940 roku wstąpił w szeregi NOB w Wydzielonym Obwodzie Warsztaty Kolejowe w Poznaniu. Przyjął pseudonim „Świst”. Wiemy, że uczestniczył w kursie komendantów „piątek” NOB oraz w szkoleniach wojskowych prowadzonych w Wydzielonym Obwodzie Warsztaty Kolejowe. Brał udział w kolportowaniu wydawanego przez Stronnictwo Narodowe pisma „Polska Narodowa”.
Niemieckie gestapo intensywnie rozpracowywało polski ruch oporu. Na skutek dekonspiracji i zwerbowania w NOB agentów organizacja została rozbita. Pierwsze aresztowania miały miejsce w grudniu 1940 roku. Kazimierz Sobczak został aresztowany przez gestapo 19 lutego 1941 roku i osadzony w poznańskim Forcie VII, a później w niemieckim więzieniu w Oleśnicy. Fort VII był pierwszym obozem koncentracyjnym utworzonym przez Niemców na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie Wielkopolski był największym ośrodkiem eksterminacji polskiej ludności cywilnej. Był także pierwszym obozem, w którym Niemcy w testowej komorze gazowej użyli gazu do masowego mordowania Polaków.
W dniu 25 marca 1942 roku wyrokiem niemieckiego Wyższego Sądu Rejonowego w Poznaniu (OLG Posen) Kazimierz Sobczak ps. „Świst” został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 23 maja 1942 roku w niemieckim więzieniu przy ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu.
dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek
