Stefan Lisiak

Życiorysy

Stefan Lisiak – harcerz, żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej, członek Stronnictwa Narodowego, więziony w Forcie VII w Poznaniu.

Urodził się 14 stycznia 1922 roku w Poznaniu i z tym miastem związał swoje życie. Wstąpił w szeregi Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP), prężnej organizacji młodzieżowej, która w Polsce pod koniec lat 30. XX wieku liczyła ponad 200 000 członków. Pracował jako kreślarz. Po utworzeniu w 1928 roku Stronnictwa Narodowego (SN) został członkiem tej największej w Polsce międzywojennej partii politycznej.

10 września 1939 roku Niemcy zajęli Poznań. Niemal natychmiast okupant niemiecki rozpoczął egzekucje i wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej. Wielkopolska została włączona do Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. W dniu 16 listopada 1939 roku działacze Stronnictwa Narodowego (SN) powołali konspiracyjną organizację wojskową – Narodową Organizację Bojową (NOB). Stefan Lisiak włączył się w działalność konspiracyjną. W marcu 1940 roku złożył przysięgę organizacyjną i został żołnierzem Narodowej Organizacji Bojowej (NOB) w „piątce” Henryka Sobczaka na terenie poznańskiej dzielnicy Wilda. Brał udział w kolportowaniu wydawanego przez Stronnictwo Narodowe czasopisma „Polska Narodowa”.

Na skutek rozpracowywania przez gestapo i zwerbowania w NOB agentów organizacja została rozbita. Stefan Lisiak został aresztowany przez gestapo 10 października 1940 roku i osadzony w Forcie VII w Poznaniu, a następnie w niemieckim więzieniu w Ryn powiat giżycki. Fort VII był pierwszym obozem koncentracyjnym utworzonym już w październiku 1939 roku przez Niemców na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie Wielkopolski był największym ośrodkiem eksterminacji polskiej ludności cywilnej. Był także pierwszym obozem, w którym Niemcy w testowej komorze gazowej użyli gazu (tlenku węgla czyli czadu) do masowego mordowania Polaków.

W dniu 13 kwietnia 1942 roku wyrokiem niemieckiego Wyższego Sądu Rejonowego w Poznaniu (OLG Posen) Stefan Lisiak został skazany na 5 lat obozu karnego. Już 15 kwietnia 1942 roku został osadzony w niemieckim więzieniu we Wronkach. W dniu 14 grudnia 1942 roku przetransportowano go do niemieckiego obozu koncentracyjnego Mauthausen, gdzie dwa lata później zmarł, w dniu 18 grudnia 1944 roku. Miał 22 lata.

dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek