W siedzibie Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność” w Katowicach w dniu 18 kwietnia 2024 roku odbyła się ceremonia odsłonięcia i poświęcenia tablicy upamiętniającej mecenasa dr. Jerzego Kurcyusza.
Na uroczystości głównymi gośćmi byli krewni dr. Kurcyusza, w tym jego córka Teresa Kurcyusz-Furmanik, jej dzieci i wnuki, a także pasierbica Elżbieta Seferowicz oraz ksiądz prałat Bernard Czernecki, bliski przyjaciel rodziny. Obecne były także delegacje z: Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność”, Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, Izby Adwokackiej w Katowicach oraz przedstawiciele Kopalni Węgla Kamiennego „Piast” i Kopalni Węgla Kamiennego „Ziemowit”.
Uroczystości rozpoczęły się okolicznościowymi przemówienia, po których odsłonięto i poświęcono tablice pamiątkową. Tablice poświęcił ksiądz dr Adam Pawlaszczyk. Delegacje złożyły kwiaty i wieńce, zamykając w ten sposób pierwszą część uroczystości.
Drugą część wydarzenia wypełnił panel dyskusyjny, którego tematem była wznowiona w poprzednim roku publikacja autorstwa dr. Jerzego Kurcyusza zatytułowana „Na przedpolu Jałty: Wspomnienia z tajnej służby w dyplomacji”. Książka ta stanowiła doskonałą okazję do pogłębionej dyskusji i refleksji nad różnymi aspektami życia Kurcyusza, w tym jego młodzieńczą działalnością, losami wojennymi oraz aktywnością w okresie PRL.
Życiorys Jerzego Kurcyusza
Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Działał w Bratniej Pomocy UW, a w 1931 roku, z ramienia Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska, został wybrany na stanowisko jej prezesa. Był prezesem Rady Naczelnej MW i jednocześnie należał do władz Stronnictwa Narodowego i Obozu Wielkiej Polski. Po rozłamie w środowisku narodowym w 1934 roku znalazł się w kręgu działaczy Obozu Narodowo-Radykalnego, następnie należał do gremiów przywódczych ONR „ABC”. Pod koniec 1936 roku wszedł w skład Komitetu Politycznego Organizacji Polskiej i należał do najwyższych władz tej organizacji. W okresie 1936−1937 brał udział w rozmowach na temat porozumienia się ONR „ABC” z obozem piłsudczyków. W 1938 roku startował do Rady Miasta Warszawy z ramienia komitetu wyborczego Ruchu Narodowo-Radykalnego i został wybrany na radnego. W momencie wybuchu wojny, mimo zwolnienia z obowiązku służby wojskowej z racji słabego wzroku, zgłosił się do wojska ochotniczo. Nie został przyjęty z powodu braku broni i pełnił służbę w Straży Obywatelskiej w Warszawie. Pod koniec 1939 roku podjął decyzję wyjazdu do Francji jako wysłannik kół ONR. Przez Węgry dotarł do Francji. Przez gen. Władysława Sikorskiego został wyznaczony do prowadzenia łączności cywilnej pomiędzy rządem emigracyjnym a okupowanym krajem.
W 1947 podjął decyzję o wyjeździe na stałe do Polski. Pracował jako radca prawny, później prowadził w Katowicach praktykę adwokacką. W 1968 roku obronił pracę doktorską „Wewnątrzzakładowy tryb załatwiania spraw dotyczących wypadków przy pracy” napisaną pod kierunkiem prof. Andrzeja Stelmachowskiego. W latach 80. XX wieku wspierał opozycję demokratyczną. Był m.in. doradcą działaczy NSZZ „Solidarność” i obrońcą w procesach politycznych.
W 2006 roku, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce oraz za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej, został odznaczony pośmiertnie przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Fot. IPN K. Łojko.
