kalendarium nsz 8-14 sierpnia

Kalendarium 8−14 sierpnia

kalendarium

Kalendarium 8–14 sierpnia

8 sierpnia

  • 1944 – podczas powstania warszawskiego została nadana pierwsza audycja radiowa z radiostacji „Błyskawica”.

9 sierpnia

  • 1864 – w Warszawie na Kamionku urodził się Roman Dmowski, ojciec niepodległości Polski, dyplomata, mąż stanu i polityk.
  • 1924 – w Warszawie urodził się kpt. Leszek Zabłocki ps. „Jola”, żołnierz OW ZJ, więzień gestapo i trzech niemieckich obozów koncentracyjnych.
  • 1943 – Borów, gmina Annopol, oddział NSZ rtm. cc. Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb” zlikwidował komunistyczną bandę GL Stefana Skrzypka ps. „Słowik”.
  • 1944 – zasadzka kpt. Henryka Figuro-Podhorskiego ps. „Step” na niemiecką kolumnę samochodową na trasie Włoszczowa–Kielce. Zdobyto duże ilości broni, kilka niemieckich ciężarówek rozbito.

10 sierpnia

  • 1929 – urodził się Andrzej Kułakowski, żołnierz NOW-AK, słynny chirurg, onkolog.
  • 1944 – powołanie Brygady Świętokrzyskiej NSZ na mocy rozkazu komendanta Okręgu Kieleckiego NSZ mjr. Wacława Czermińskiego ps. „Olgierd Mirski”.
  • 1947 – potyczka pod Gierwatami oddziału chor. Witolda Boruckiego ps. „Babinicz” z XVI Okręgu krypt. „Tęcza” NZW z grupą operacyjną KBW-UB.

11 sierpnia

  • 1901 – urodził się ks. Władysław Stańczak kapelan w oddziale NSZ ppłk. cc. Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb”.
  • 1944 – w majątku Lasocin, powiat opatowski, sformowano Brygadę Świętokrzyską NSZ, w skład której weszły: 204. pp Ziemi Kieleckiej NSZ i 202. pp Ziemi Sandomierskiej NSZ (822 żołnierzy). Dowódcą Brygady został mjr Antoni Szacki ps. „Bohun”.
  • 2019 – zmarł por. Tadeusz Gaertner ps. „Grot”, „Kruk”, żołnierz NSZ „Pasieka”.

12 sierpnia

  • 1927 – urodziła się mjr Maria Kowalewska ps. „Myszka” z Samodzielnego Batalionu NSZ im. Brygadiera Mączyńskiego, sanitariuszka w powstaniu warszawskim na Woli.
  • 1941 – ogłoszenie amnestii dla Polaków aresztowanych i deportowanych po sowieckiej agresji na Polskę w 1939 r. Amnestia była konsekwencją zawartego w dniu 30 lipca 1941 r. układu Sikorski–Majski, przywracającego stosunki dyplomatyczne, zerwane jednostronnie przez sowietów, pomiędzy II Rzeczpospolitą Polską i ZSRR.
  • 1946 – połączone grupy sierż. Ludwika Byrskiego ps. „Żbik” i st. sierż. Stanisława Włocha ps. „Lis” ze Zgrupowania VII Śląskiego Okręgu NSZ kpt. Henryka Flamego ps. „Bartek” zlikwidowały w Łodygowicach trzech funkcjonariuszy PUBP i PPR.
  • 1954 – koło wsi Zaskrodzie, powiat kolneński, w zasadzce grupy operacyjnej UB-KBW zginął plut. Marian Borys ps. „Czarny” z komendy Powiatu Kolno NZW.
  • 1982 – w USA zmarł ppłk Leonard Zub-Zdanowicz ps. „Ząb”, prawnik, cichociemny, oficer Wojska Polskiego, Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, dowódca 1. Pułku Legii Nadwiślańskiej Ziemi Lubelskiej, szef sztabu Brygady Świętokrzyskiej NSZ.

13 sierpnia

  • 1940 – w lesie pod wsią Apolonka, powiat janowski, Niemcy rozstrzelali 15 Polaków w ramach prowadzonej akcji pacyfikacji osób podejrzanych o przynależność do ruchu oporu (AB-Aktion).
  • 1944 – mianowanie na funkcję zastępcy dowódcy Brygady Świętokrzyskiej NSZ mjr. Władysława Marcinkowskiego ps. „Jaxa”.
  • 1944 – wybuch czołgu-pułapki na ulicy Jana Kilińskiego podczas powstania warszawskiego na Starym Mieście. Zginęło 300 osób.
  • 1944 – Niemcy spacyfikowali podkielecką wieś Skorzeszyce, zabijając 13 osób i paląc zabudowania.

14 sierpnia

  • 1940 – pierwszy transport Polaków do KL Auschwitz z niemieckiego więzienia na Pawiaku. Było w nim 513 więźniów Pawiaka i 1153 osoby schwytane w Warszawie podczas ulicznych łapanek. Do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz wyszło z Pawiaka 51 transportów więźniów.
  • 1941 – podpisanie polsko-sowieckiej umowy wojskowej, na mocy której na terenie Związku Sowieckiego miała zostać utworzona Armia Polska. Dowódcą powstającej armii, w dniu 18 sierpnia, został mianowany gen. Władysław Anders.
  • 1944 – mjr Antoni Szacki ps. „Bohun”-„Dąbrowski” został mianowany dowódcą Brygady Świętokrzyskiej NSZ i awansowany na stopień podpułkownika NSZ.
  • 1944 – gen. Tadeusz Komorowski ps. „Bór” wydał rozkaz o organizowaniu odsieczy dla powstańczej Warszawy.
  • 1944 – rozpoczęła się trzydniowa bitwa pod Jerzyskami, gmina Łochów. Wspólna walka oddziałów AK i NSZ z Niemcami.
  • 1946 – podczas potyczki z grupą operacyjną UB-KBW zginął sierż. Kazimierz Marosz ps. „Stary” ze Zgrupowania VII Śląskiego Okręgu NSZ kpt. Henryka Flamego ps. „Bartek”.